Đo sáng - Những điều có thể bạn chưa biết

Người dùng nghiệp dư hoặc bán chuyên thường ít quan tâm đến các chế độ đo sáng trên máy ảnh và thường chỉ sử dụng chế độ đo sáng sẵn có. Những thông tin về chế độ đo sáng dưới đây sẽ giúp các bạn hiểu hơn về vấn đề này.

Máy ảnh kỹ thuật số thông thường có 3 tùy chọn đo sáng, đó là:

- Matrix Metering (Đo sáng ma trận)
- Center Weight Metering (Đo sáng trung tâm)
- Spot Metering (Đo sáng điểm)

Một số mẫu máy ảnh có nhiều tùy chọn hơn nhưng đây là những tùy chọn cơ bản mà người mới chụp ảnh nên biết.

Có vô số lí do để sử dụng các chế độ đo sáng khác nhau, tùy thuộc vào tính huống chụp, điều kiện ánh sáng khi chụp và loại máy ảnh sử dụng để chụp. Những tình huống nên sử dụng của từng chế độ đo sáng:

Center Weight Metering – Đo sáng trung tâm

Ảnh chụp với chế độ sáng trung tâm

Với chế độ đo sáng này, máy ảnh sẽ tập trung đo sáng ở các vùng 60%-80% tính từ trung tâm khung ngắm. Chế độ đo sáng trung tâm được các nhiếp ảnh gia chụp chân dung ngoài trời đánh giá cao và thường sử dụng.

Đo sáng trung tâm thích hợp sử dụng khi người dùng không quá quan tâm tới ánh sáng của phông nền. Chủ thể bức ảnh là điểm quan trọng nhất và nổi bật nhất. Đo sáng trung tâm sẽ tập trung hiệu quả và nhấn mạnh ấn tượng ở khoảng giữa của khung ảnh.

Phần phía sau phông nền hoặc các vùng không phải trọng tâm của ảnh sẽ có độ sáng vừa đủ để cân đối với vùng trung tâm được xác định để đo sáng.

Spot Metering – Đo sáng điểm:

Ảnh chụp bằng chế độ đo sáng điểm

Máy ảnh chỉ đo sáng tại một vùng rất nhỏ (khoảng 1%-5% khung ngắm). Điểm này thường là trung tâm của cảnh, tuy nhiên nhiều máy ảnh cho phép người dùng lựa chọn điểm ngoài trung tâm (off-center), hoặc cho phép sắp xếp lại bố cục bằng cách di chuyển máy ảnh sau khi đo sáng xong.

Đo sáng điểm là lựa chọn tốt khi chụp ảnh trong tính huống chụp ngược sáng hoặc khi nguồn sáng chủ yếu từ đèn màu (chụp sân khấu). Điều cốt yếu là chủ thể phải được đo sáng một cách chính xác để được làm nổi bật trên nền một bức ảnh.

Người chụp cần khóa sáng vào điểm cần chụp và nhấn mạnh trong bức ảnh để máy ảnh xác định đó là điểm cần phải đo sáng chính xác. Trong nhiều trường hợp chụp ngược sáng với nguồn sáng phía sau quá mạnh, việc bù trừ sáng (+/-EV) là rất cần thiết.

Matrix Metering – Đo sáng ma trận

Ảnh chụp bằng chế độ đo sáng ma trận

Máy ảnh sẽ tự động đo cường độ ánh sáng từ các điểm khác nhau trong toàn khung hình, sau đó kết hợp các kết quả để đưa ra thiết lập thông số tốc độ màn trập và độ mở tối ưu.

Đo sáng ma trận cho phép máy ảnh đo sáng từng khu vực trên ảnh để thiết lập các thông số về tốc độ màn trập và độ mở ống kính. Chế độ này thường là thiết lập mặc định trong hầu hết mọi loại máy từ máy ảnh du lịch cho đến máy ảnh DSLR chuyên nghiệp. Chế độ đo sáng này mang lại những bức ảnh đo sáng đều và chính xác nhiều tình huống thông thường.

Với những người dùng có kinh nghiệm và trải nghiệm nhiều kĩ thuật đo sáng này, họ sẽ có cách nhìn ánh sáng và phán đoán máy ảnh hoạt động tốt hay không.

Việc học cách sử dụng bù trừ sáng (+/- EV) kết hợp với đo sáng ma trận sẽ giúp người chụp ảnh có thể kiểm soát được bao nhiêu ánh sáng nên có trong ảnh.

DTTD